Op televisie zag ik in Het Uur van de Wolf de documentaire Dancer. Binnen enkele seconden was ik verzonken in beelden van Sergei Polunin. Slechts 19 jaar oud de jongste solist van The Royal Ballet in Londen ooit.

Je ziet zelfs zonder kennis van ballet hoe bijzonder dit is. Ongeëvenaard. Alsof de zwaartekracht op hem geen grip krijgt. Een en al kracht en toch elegant. Een perfecte lichaamsbeheersing. Pure kunst.

De documentaire raakte me. Niet alleen door de perfecte bewegingen. Ook door het verhaal over Sergei. Na twee jaar stopte hij bij The Royal Ballet. Hij was doodongelukkig.

De hoge verwachtingen en druk. Zijn familie uit elkaar gevallen. Zij hebben alles opgeofferd voor de carrière van hun (klein)zoon. Hij speelde in vele voorstellingen wat een aanslag is op zijn lichaam en geest. Het was moeilijk zichzelf te overtreffen, hoog en alleen aan de top.

Ballet is zijn zegen en vloek. Hij houdt en walgt er van.

Overpeinzingen

Toen ik er later over na ging denken zag ik parallellen. De film raakte me op meerdere manieren. Ook persoonlijk.

Als je in judo een hogere dangraad behaald, dan wordt de druk steeds hoger. Je krijgt meer verantwoordelijkheid en andere mensen hebben meer verwachtingen. Hierdoor ervaar ik soms een drukkend gevoel. Dat gekoppeld aan perfectionisme en de angst dat ik mezelf niet langer kan verbeteren, maakt me soms ook ongelukkig.

Dan verlang ik terug naar mijn zorgloze jonge jaren dat ik volledig opging in judo. Puur en anoniem zonder verwachtingen. Lange periodes blessurevrij en een onuitputbare energie. Niet bezig met randzaken.

Gelukkig kan ik nu beter relativeren. Ik ga lekker de tatami op, beschouw de anderen als vrienden en ga samen trainen. Vechtkunsten moeten in mijn ogen verbroederen. We zijn allemaal een. Ik hoef niets te bewijzen aan mezelf en anderen. Alleen genieten van judo en zoeken naar verbetering.

Soms voel ik ook dat het moeilijker wordt om mezelf te overtreffen. Dat is bijvoorbeeld de reden dat ik zo graag Braziliaans jiujitsu beoefen. Daar leer ik nog zoveel en kan ik nog elke keer grote stappen maken. In judo kost het veel inspanning en gaat het met kleine muizenstapjes. Zoeken in de kleine details. De wet van de verminderde meeropbrengst.

Krachtige, elegante bewegingen

De meest bijzondere overpeinzing vind ik dat bewegingen naast krachtig en elegant een bepaalde spiritualiteit kunnen omvatten. De bewegingen van Sergei Polunin maken een bepaalde passie en emotie los. Een zijn met de beweging en het moment. Het ervaren van eenheid.

Misschien is dat wel een van de belangrijkste drijfveren voor mijn judo. Zoeken naar de perfectie van een beweging en daarmee af en toe transcendentie ervaren. Emoties verwerken en losmaken. Bij mezelf en anderen.

Mijn interesse in Judo, wat mij fascineert, is Beweging, en terwijl het einde van Beweging altijd abstract en uitsluitend spiritueel is, kan het worden gecombineerd met passie en de emotie van het moment.Yves Klein

Het gaat bij mij meestal niet om winnen of anderen verslaan. Nee, het ervaren van een prachtige beweging. Lichaamsbeheersing. Een worden met de beweging. Een moment van rust ervaren. Het rekken van tijd en ruimte. Passie. Emotie.

Yves Klein verwoorde het heel mooi: “Judo is, in feite, de ontdekking van een spirituele ruimte door het menselijk lichaam.”