Van de week las ik ergens een prachtig verhaal. Een verhaal waardoor ik kritisch naar mezelf keek en mogelijkheden voor verbetering zag. Mijn streven blijft namelijk jiko no kansei, het vervolmaken van onszelf. Het verhaal gaat over een juffrouw die haar klas de tafel van 9 leert.

Een juf staat voor haar klas en schrijft het volgende op:
1 x 9 = 7
2 x 9 = 18
3 x 9 = 27
4 x 9 = 36
5 x 9 = 45
6 x 9 = 54
7 x 9 = 63
8 x 9 = 72
9 x 9 = 81
10 x 9 = 90

Alle kinderen in de klas beginnen te lachen. De juf laat de kinderen lachen en vraagt aan een van haar leerlingen waarom ze moest lachen. Het kind antwoordt: “Juf, u heeft een fout gemaakt! De eerste som is fout.”

Daarna kijkt de juf de klas serieus aan. “De fout in de eerste regel heb ik bewust gemaakt om jullie iets te leren over de wereld. Ik schreef negen keer de goede uitkomst op, niemand van jullie erkende me daarvoor. Ik maakte een fout, en dat is wat jullie onthielden en om moesten lachen. Dus dit is mijn les: de wereld kijkt niet naar alles wat je goed doet, al doe je dat honderden keren. Waar de aandacht naar uitgaat is wat je verkeerd doet, over het hoofd ziet of ‘fout’ doet.”

Uit het verhaal heb ik twee wijze levenslessen kunnen halen. Als jullie er nog andere mooie lessen uithalen, laat ze vooral achter in de reacties. Hieronder de wijze lessen die ik eruit heb gehaald.

Positieve communicatie

De eerste les is vooral gericht op mijn communicatie met anderen. Ik ben een perfectionist in sommige opzichten. Als ik kata of waza bestudeer, dan zie ik altijd wel een detail wat beter kan. Wat ik vervolgens graag benoem.

Als ik mijzelf bekritiseer in mijn hoofd, ken ik mezelf langer dan vandaag. De feedback kan ik op de juiste waarde schatten en goed verwerken. Ongeacht of die positief of negatief wordt gedacht. Ik weet dat er ook een hoop goed is en dat neem ik voor lief zonder te benoemen.

Lastiger en interessanter is mijn communicatie naar anderen. Als leraar, coach, opvoeder (lees: mens) heb je een grote invloed op de mensen die naar jou luisteren. Vooral de mensen die in mijn ogen talent hebben, wil ik nog wel eens op dezelfde manier benaderen als mezelf. Alleen de fouten benadrukken en onvoldoende benoemen wat er goed gaat.

Uit onderzoek blijkt dat vijf complimenten hetzelfde effect hebben als een negatieve opmerking. Nou geloof ik niet echt dat er een kwantificeerbare relatie bestaat tussen positieve en negatieve feedback, maar wel dat een negatieve opmerking vaak eerder wordt onthouden en een grotere impact heeft dan een compliment.

Vraag maar eens na afloop van een examen aan iemand wat er allemaal goed is gegaan en wat beter had gekund. Grote kans dat iemand vooral benoemt wat beter kon en veel harder moet nadenken wat er goed ging.

De les die ik eruit haal is om vooral gevraagd feedback te geven of als het echt waarde toevoegt voor de ander en opbouwend is. Bij het geven van feedback wil ik naast eventuele fouten, ook de positieve punten benoemen. De komende tijd ga ik onderzoeken of ik dit nog meer kan toepassen.

Het accepteren van kritiek

Daarnaast is de tweede wijze les die ik eruit haal dat je kritiek niet altijd persoonlijk moet opvatten. Het is een cliché, maar soms zegt het meer over de ander, dan over jouzelf. Bedenk daarom eerst of het opbouwende kritiek is. Zo ja, kijk dan hoe je dit kunt gebruiken om ervan te leren. Wees daarbij oprecht naar jezelf, want fouten zijn de beste leraren. Als het niet opbouwend is, laat het dan direct los.

Iemand die nog nooit een fout heeft gemaakt, heeft nooit iets nieuws geprobeerd.Albert Einstein

Sta boven de kritiek van anderen. Blijf jezelf. Luister er naar en kijk of je het kunt gebruiken voor jiko no kansei, het vervolmaken van onszelf. Accepteer ook dat kritiek andere keren niet bruikbaar is en laat het los. Bovenal blijf in jezelf geloven en reflecteer ook regelmatig wat je allemaal ‘goed’ doet.